08 | Column Vincent Bijlo
Digitale Toegankelijkheids Beweging
Er is beweging, eindelijk beweging, Digitale Toegankelijkheids Beweging, DTB.
Ja, het verbetert echt. Ik voer nog regelmatig enorme webworstelingen, zeker, ik loop soms keihard tegen blinde digitale muren op, ik zoek nog vaak naar onvindbare invulvelden met een sterretje, die zijn verplicht, maar er is wel degelijk DTB.
Er zijn nog heel veel ontoegankelijke PDF’s waarvan mijn sprekende computer heel erg droevig stil wordt. Het komt nog regelmatig voor dat ik op plaatjes zonder zogenaamde alt-tekst stuit. Soms zijn die plaatjes zelfs knoppen waarop geklikt kan worden. Die hebben bij mij dan namen als spacer2.gif of 41398654_quieb.jpg.
Waar 41398654_quieb.jpg dan heenleidt, kan ik alleen te weten komen als ik er op klik. Dat heeft vaak digitale verdwaling tot gevolg. Die is op zich niet eng, ik blijf al die tijd gewoon met mijn echte billen op mijn fysieke stoel zitten, mijn voeten staan vast op de grond, en als ik alt-pijl links intoets ga ik gewoon weer naar de vorige pagina, maar digitale verdwaling kost tijd, die ik liever voor iets anders gebruik.
Die Digitale Toegankelijkheids Beweging heeft natuurlijk alles te maken met de Wet Digitale Toegankelijkheid en met het Dashboard DigiToegankelijk. Dat hebben we afgelopen najaar vaak geraadpleegd, tijdens de DigiToegankelijk Roadshows. Dat waren bijeenkomsten met overheidsorganisaties bedoeld om de digitale toegankelijkheid eens even een lekkere boost te geven. Sommige van die organisaties scoorden nog niet heel goed, maar ze waren allemaal hard aan het werk om dat te verbeteren. Het gaat er daarbij natuurlijk altijd om dat niet iedereen bezig is om wielen uit te vinden die ergens anders allang in gebruik zijn. Kennis en inzichten dienen dus gedeeld te worden.
Maar minstens zo belangrijk is het feit dat digitale toegankelijkheid niet een project is, een ad hoc-ding dat je even doet. Het is iets waarvan de hele organisatie het belang moet inzien. Het moet iets vanzelfsprekends zijn. Je bent er nog lang niet met een lijst afwerken van allerlei eisen en voorschriften, nee, dan begint het pas. Ja, dat is een fijne boodschap voor 2024. Het gaat er om dat toegankelijkheid iets is dat altijd in je hoofd zit. Kijk naar de site die je maakt, naar de documenten die je er op zet en vraag je altijd af: Wat heeft deze site nodig om optimaal toegankelijk voor iedereen te zijn. Zo internaliseer je het begrip toegankelijkheid, je maakt het je eigen.
Ja, er is beweging, er worden stappen gezet. Die formulering is vaak een ambtelijke dooddoener om lekker vaag te rapporteren dat iets je aandacht heeft, maar in dit geval klopt het, ze worden gezet. Maar, o ja, komt-ie weer met een maar, maar, er worden ook stappen achteruit gezet. Dat komt door de techniek, de innovaties die geen innovaties blijken te zijn en de software-updates die vaak een net toegankelijke site of app veranderen in een ondoordringbaar woud. Toegankelijkheid is nooit af, toegankelijkheid is het leven zelf, het is je weg vinden, ergens geraken, het is zoveel mogelijk betekenis geven aan je eigen handelen.
Foto: Jurjen Alkema
Over Vincent Bijlo
Vincent Bijlo is cabaretier, schrijver en columnist. Al vele jaren zet hij zich op allerlei manieren in om toegankelijkheid voor mensen met een beperking overal onder de aandacht te brengen. Vincent, die vanaf zijn geboorte blind is, studeerde enkele jaren Nederlands aan de Universiteit Utrecht. Hij heeft verschillende romans geschreven en is ook columnist en podcastmaker. In het verleden schreef hij onder andere voor het AD, het dagblad Trouw en het NRC Handelsblad. Hij had daarnaast regelmatig een column bij BNR-nieuwsradio. Op NPO Radio 1 presenteerde hij 10 jaar lang wekelijks ‘HollandDocRadio’, het radiodocumentaire-programma van de NPS/VPRO/Publieke omroepen.