09 | ICTU
Hoe lever je een digitaal toegankelijke website op
René s’Jacob (links) en Lisette Kramer
Alles wat we opleveren is per definitie toegankelijk
Toen de website wiegebruiktmijngegevens.nl werd opgeleverd, was het voor de makers geen verrassing dat deze de A-status kreeg. Met andere woorden: de site voldoet aan alle eisen voor digitale toegankelijkheid. Programmamanager René s’Jacob en projectleider Lisette Kramer delen hun kijk op toegankelijkheid. René: “Die A-status was voor ons eigenlijk best vanzelfsprekend. Digitale toegankelijkheid is namelijk iets waar we vanaf de eerste ontwerpen al rekening mee hielden.”
Logisch gevolg
Voor René en Lisette was het verkrijgen van de A-status geen doel op zich. Het was een logisch gevolg van de energie die ze staken in iets wat er ‘gewoon bij hoort’. René en Lisette werken beiden voor ICTU, een advies- en projectenorganisatie binnen de overheid. Lisette: “Wij vinden het heel normaal om bij de ontwikkeling van websites voor de overheid aan de toegankelijkheidseisen te voldoen. Als je software oplevert, moet je ook voldoen aan eisen rondom informatiebeveiliging of performance. Toegankelijkheid hoort net zo goed in dat rijtje thuis.”
Niet achteraf repareren
“De vanzelfsprekendheid waarmee we over toegankelijkheid praten in ons team, is succesbepalend geweest”, stelt Lisette. “Werken aan toegankelijkheid is gewoon normaal werk. Neem het daarom als standaard onderdeel mee in je plannen en ontwerpproces, dan hoef je ook niet achteraf van alles aan je site te repareren om die alsnog toegankelijk te maken.” René vult aan: “Als je digitale toegankelijkheid meeneemt als eis, dan kan het niet anders dan dat je een toegankelijke site oplevert.”
Checken, testen en beoordelen
Lopen René en Lisette dan nooit tegen toegankelijkheidsproblemen aan? “Zeker wel”, weerlegt Lisette, “maar dan ontdekken we de problemen in een vroeg stadium en kunnen we nog makkelijk en snel bijsturen. Dit betekent bijvoorbeeld dat we soms kiezen voor minder mooie oplossingen, maar die wel helemaal toegankelijk zijn.” Haar advies is daarom om zelf tussentijds de toegankelijkheid te checken en testen, maar ook om samen te werken met een externe auditor of toegankelijkheidsexpert. “Die laten we op tijd de website beoordelen. Niet als we klaar zijn, maar zo snel mogelijk en zodra we het zelf handig vinden. Hoe eerder zo’n expert betrokken is, hoe beter.”
Over wiegebruiktmijngegevens.nl
De website wiegebruiktmijngegevens.nl laat mensen in Nederland zien welke gegevens de overheid gebruikt voor het nemen van besluiten. En dat op een gemakkelijke, overzichtelijke en transparante manier. Bijvoorbeeld: je krijgt een WW-uitkering. Of: je ontvangt een toeslag. Welke algemene gegevens worden er dan gebruikt?
De website wordt in 2024 uitgebreid tot 600 besluiten.
Bekijk de website wiegebruiktmijngegevens.nl. Let op: dit is de voorlopige naam van de website.
Zó digitoegankelijk is ICTU
| Aantal websites en apps per status. | |
|---|---|
| A: Voldoet volledig | 4 |
| B: Voldoet gedeeltelijk | 14 |
| C: Eerste maatregelen genomen | 4 |
| D: Voldoet niet | 2 |
| E: Geen verklaring | 2 |
Peildatum: 7 februari 2024
ICTU is verantwoordelijk voor minimaal 26 websites en apps
Bekijk alle websites en apps van ICTU.
22 van de 26 websites en apps voldoen aan de wettelijke verplichting
Dit zijn alle websites en apps met Status A, B of C.
4 van de 26 websites en apps voldoen aan de toegankelijkheidseisen
Dit zijn alle websites en apps met Status A.
Teamwerk
De website wiegebruiktmijngegevens.nl is teamwerk. René benadrukt hoe belangrijk dit is: “Wij zien de ontwikkelaars niet als mensen die buiten ons team staan. Zij maken onderdeel uit van ons team. We hoeven niemand bij te praten. Iedereen weet wat de bedoeling is en dat toegankelijkheid een vereiste is. Dus alles wat we opleveren is per definitie toegankelijk.”
Continu meten
In juli 2023 kreeg de website wiegebruiktmijngegevens.nl de A-status. Officieel hoeft de site pas over drie jaar een nieuwe beoordeling te krijgen. Maar de makers van de site zijn niet van plan om zo lang te wachten. Lisette: “Wij vinden het belangrijk om vaker te meten. Eens in de drie tot zes maanden. En komt er een ingrijpende wijziging aan de website? Dan kijken we meteen naar de toegankelijkheid.”
Wees ambitieus
“Ik denk dat je een beetje ambitieus moet zijn. En de houding moet hebben: dit gaan we gewoon doen”, stelt Lisette. Die houding heeft zich uitbetaald: naast de website wiegebruiktmijngegevens.nl vallen er nog drie andere websites onder de paraplu van hetzelfde ontwikkelteam dat de website heeft gebouwd. Ook die drie sites hebben de A-status gekregen. “Hoewel we hier heel trots op zijn, is dit niet waar het ons om gaat. Wij doen dit werk voor alle mensen in Nederland. Als je gaat digitaliseren, moet je het goed doen. Dit is onze taak als overheid.”
We laten bestuurders ervaren hoe het is om kleurenblind of slechtziend te zijn, met behulp van speciale brillen. Of we laten een filmpje zonder geluid en zonder ondertiteling zien. Of je nu slechthorend bent of in een stiltecoupé zit en je geluid niet kunt gebruiken: zo’n filmpje zonder ondertiteling maakt meteen duidelijk wat digitale toegankelijkheid − of ontoegankelijkheid in dit geval − betekent.”
Gouden tips
Wil je meer weten over de digitale toegankelijkheid bij de overheid?
Op dit moment voldoet slechts 4% van alle overheidswebsites en -apps volledig aan de eisen voor digitale toegankelijkheid. Benieuwd naar de status van websites of apps van de Nederlandse overheid?